Kweek je eigen smaakmakers!

Ajuinen, sjalotten en knoflook zijn echte smaakmakers in onze keukens. In vrijwel ieder gerecht, overal ter wereld, gebruiken we ze als basis van veel gerechten. Maar hoe leuk zou het zijn om deze smaakmakers zelf te kweken? Wij geven je enkele tips!

Het voorjaar is de perfecte timing om de uien, sjalotten en look te planten. Tijd om erin te vliegen!

Uien

Plantajuinen groeien snel, zijn vorstbestendig en minder ziektegevoelig dan de zaaivariant. Hieronder vind je enkele handige tips en tricks om de plantajuin zo goed mogelijk te kweken. De plantperiode start eind februari.

Standplaats, bodem en bemesting

Uien houden van een zonnige en tochtige plek. Zo kan de wind ervoor zorgen dat ze goed opdrogen en schimmelziektes vermijden. Het is belangrijk dat de grond vocht vasthoudt, maar goed waterdoorlatend is.

Uien verdragen geen verse mest of halfverteerde compost, dit trekt de wortelvlieg aan. Bij lichtere gronden strooi je best wat patent of Vinassekali (40 gr/m) om de grond van genoeg kalium te voorzien. Dit zorgt voor grotere uien, en een betere houdbaarheid. Let op: de grond mag niet te veel stikstof bevatten. Dit leidt namelijk tot meer bladgroei terwijl de bolgroei zal afremmen.

Hoe ga je te werk?

Nadat je de geschikte plaats hebt gevonden, kan je starten met planten. Plant de uien in rijen die op 30 cm van elkaar liggen, met om de 15 cm een bolletje. Duw de uitjes in de grond tot de bovenkant op gelijk niveau komt met de grond maar het bovenste deel van het uitje nog net zichtbaar is.

Bij een lichtere grond stop je de bolletjes beter net onder de grond zodat de vogels ze niet meepikken. Tijdens het groeiseizoen is het aangeraden om regelmatig kruid te wieden en te mulchen. Schoffelen doe je maar beter niet want de uien hebben zeer oppervlakkige wortels. Bovendien kunnen de geuren die bij het schoffelen vrijkomen uienvliegen aantrekken. Om onkruidvorming te voorkomen, kan je de plantuien ook op een gronddoek telen.

Oogsten en bewaren

Van zodra het loof valt en voor meer dan de helft verdroogd is, kan je de uien oogsten. Dit is meestal rond eind juli of begin augustus. Tijdens nattere periodes, wat we in België heel veel kennen, duurt het soms langer voordat het loof valt. In dat geval mag je het loof zelf ombuigen, zodat de voedingsstoffen tot in de bol geraken. Opgelet: dit kan voor een “open wonde” met kans op schimmelvorming tot gevolg. Het is ook mogelijk om de uien met behulp van een spitsvork voorzichtig een beetje los temaken, zodat de groei wordt afgeremd.

Spreid de uien, na het oogsten, goed open op een goed geventileerde plek, zodat ze verder kunnen opdrogen.

Sjalotten

Sjalotten plant je meestal vanaf april in rijen met 30 cm ertussen, en om de 15 cm een bolletje. Aan elke plant zullen er vier tot tien sjalotjes groeien. Je kan ze in juli en augustus oogsten wanneer het grootste deel van het loof verdroogd is. Of je oogst ze terwijl ze nog groen zien, en eet ze met het loof en blad op.

Knoflook

Wist je dat knoflook ook een bloeddruk- en cholesterolverlagende werking heeft? Knoflook staat bekend als oppepper voor je immuunsysteem. Naast de lichamelijke voordelen is het natuurlijk ook een smaakmaker in jouw favoriete gerechten.

Standplaats, bodem en bemesting

Knoflook houdt van een zonnige plaats en een goede waterdoorlatende grond, die niet te zwaar bemest is. Ook een kleigrond is dus een absolute no-go!

Hoe ga je te werk?

Nadat je de bollen look heb gesplitst, zoek je de grootste en mooiste teentjes uit om te planten. Maak met een stokje gaatjes van 5cm diep in de grond. Tussen de gaatjes hou je telkens 10 cm vrij. Hou tussen de verschillende rijen een afstand van ongeveer 30cm.

Voordat je de teentjes bedekt met grond, is het belangrijk om de puntjes omhoog in de gaatjes te leggen. Ook bij knoflook is het aangeraden om regelmatig kruid te wieden.

Als je niet veel ruimte hebt, kan je er ook voor kiezen om de knoflook te planten in een pot. Als je hiervoor kiest, plant je het gewas best in april om het te kunnen oogsten in augustus. Kies voor een grote terracotta pot, zodat het gewas voldoende ruimte heeft. Vervolgens vul je de pot met een laag kleikorrels, voor je de potgrond toevoegt. Ook hier maak je gaatjes van 5cm diep en leg je de teentjes met de puntjes naar boven. Zorg voor voldoende zonlicht en een lichtvochtige bodem.

Oogsten en bewaren

De look is klaar om te oogsten wanneer het merendeel van het loof geel kleurt. Je haalt de bollen er het best uit bij droog weer met een kleine spade. Laat ze vervolgens drogen op het veld, zonder dat ze nat worden. Bewaar de knoflook op kamertemperatuur.

Winterui- en knoflook

Is het voorjaar al voorbij, maar wil je toch zelf je ajuin en knoflook kweken? Dat kan! Kies voor de winterui of winterlook. Deze soorten zijn beschikbaar vanaf september en worden geplant in oktober. Je kan zelfs wachten tot november, als er geen vorst is.

Het voordeel is de vroege oogstperiode: eind mei – begin juni. Dit kan ook vroeger, maar dan zijn de ze eerder te gebruiken als bosuitjes.

Let op: plant de uien niet op natte percelen tijdens het najaar.